عدس پلو یکی از انواع پلوهای ایرانی معروف است که در بسیاری از مراسمها مورد استفاده قرار میگیرد. این غذا شاید به تنهایی خیلی مورد استقبال قرار نگیرد، اما زمانی که مخلفات مختلفی همچون گوشت چرخ کرده، مرغ، کشمش، زرشک و خلال بادام به آن اضافه میشود یک غذای بی نظیر را به ارمغان می آورد و تبدیل به یک غذای نذری و مجلیسی عالی میشود. نیازی نیست که همه این مواد را استفاده کنیم خیلی از خانمها تنها با مخلوط کردن پیاز و کشمش به همراه عدس پلو یک غذای خوشمزه را برای خانواده تهیه میکنند. یکی از خواص عدس این است که فیبر زیادی دارد و می تواند از یبوست جلوگیری کند . عدس برای قلب نیز مفید است و نقش بسزایی در سلامتی انسان ایفا می کند و ترکیب آن با برنج آن را تبدیل به غذایی مغذی می کند و برای همه گروههای سنی مفید و مغذی است .
طرز پخت عدس پلو نذری و مجلسی در نقاط مختلف ایران:
در استان یزد عدس پلو همراه با شوید خشک و دارچین ( که لا به لای برنج و عدس آبکش شده پاشیده میشود) طبخ میشود و طع خاص و متفاوتی دارد.
در استان فارس عدس پلو را همراه با گل کلم طبخ میکنند.
در استان خراسان نیز عدس پلو را با کمی زیره پلویی سرو میکنند.
مواد اصلی عدس پلو را برنج ، عدس ، نمک و روغن تشکیل میدهند.
عدس پلو نذری یکی از غذاهایی است که در ایام محرم بسیار مورد استقبال مردم قرار میگیرد. از دلایلی که این غذا را به عنوان نذر انتخاب می کنند در دسترس بودن مواد مورد نیاز آن و خوشمزه بودن این پلوی ایرانی است و همچنین به سادگی قابل تهیه است و در مقایسه با غذاهایی همچون کباب و انواع خورشت های نذری هزینه چندانی ندارد.
در ادامه به مواد مورد نیاز، طرز پخت عدس پلو نذری و مجلسی برای خوش طعم شدن تهیه عدس پلو نذری برای تعداد ۵۰ نفر می‌پردازیم، با ما همراه باشید .
مواد لازم عدس پلو نذری برای ۵۰ نفر
برنج ۶ کیلوگرم
گوشت چرخ کرده ۳ کیلوگرم
عدس پلویی ۳ کیلوگرم
کشمش پلویی ۲کیلوگرم
پیاز ۱ کیلوگرم
زعفران سابیده شده به مقدار لازم
نمک و زردچوبه و فلفل به مقدار لازم
روغن جامد ۱.۵ کیلوگرم
روغن حیوانی در حد چند قاشق
لازم به ذکر است قبل از اینکه طرز تهیه عدس پلو نذری را توضیح دهیم باید بگوییم که عدس پلو در شکل‌ها و انواع مختلف پخته میشود و فرقی نمی‌کند عدس پلو ساده باشد یا با سویا یا عدس پلو با گوشت قلقلی ، مهم این است که شما نیت خالصانه‌ای داشته اید و نداشتن گوشت چرخ کرده ذره ای از ارزش کار شما کم نکرده است .
طرز پخت عدس پلو نذری:
از شب قبل برنج را خیس کنید و نمک بزنید و بگذارید بماند .
صبح عدس‌ها را بشویید و خیس کنید، بعد از دو الی سه ساعت آب آن را خالی کرده و در ظرفی ریخته و با مقداری آب تازه بگذارید بپزد تا آب آن کاملا خشک شود عدس پخته را کنار بگذارید .
گوشت را به تنهایی تفت دهید تا آب گوشت جمع شود. همزمان پیاز نگینی خرد شده یا رنده شده را تفت دهید تا کمی طلایی شود. وقتی هردو آماده شدند، با هم مخلوط کنید و سپس نمک، فلفل سیاه، دارچین و روغن را اضافه کنید.
قابلمه ای را که برای عدس پلو نذری در نظر میگیرید باید جا دار و بزرگ باشد که پلو له نشود، برنج را داخل آب جوش میریزیم و وقتی به جوش آمد و نزدیک به آبکش کردن آن بود، عدس پخته را به برنج در حال جوشیدن اضافه کنید تا با هم مخلوط شوند، برنج را آبکش کرده و داخل دیگ بریزید و با دم کنی روی حرارت قرار دهید تا خوب دم بکشد.
کشمش ها را شسته، روی یک پارچه تمیز پهن کنید تا خشک شود و بعد با روغن تفت دهید.
بعد از اینکه برنج دم کشید روغن نباتی را که با روغن حیوانی مخلوط کرده روی حرارت قرار دهید تا داغ شود و حتما دقت کنید که روغن بوی سوختگی نگیرد و فقط گرم شود و بعد آن را روی برنج بریزید .
در آخرین مرحله عدس پلوی نذری را که آماده شده است داخل ظرفهای مناسب ریخته و میتوانید با گوشت، کشمش، زعفران دم کرده و پیاز داغ تزیین کنید.
ترفندهایی برای خوش طعم شدن عدس پلو نذری :
برای جلوگیری از ایجاد ته دیگ یا سوختن برنج، از یک آبکش فلزی استفاده کنید. به این صورت که ابتدا یک لیتر آب در دیگ بریزید سپس یک چهارپایه در آن قرار دهید و یک آبکش فلزی روی آن قرار دهید. با این روش برای دم کردن برنج نیازی به روغن پیدا نخواهید کرد و همه دانه های برنج سالم خواهند ماند.
اضافه کردن آب عدس به برنج موجب کدر شدن غذا میشود . از طرفی به دلیل خاصیت غذایی بالا ، میتوان آن را نگه داری کرد و با آبلیمو میل نمود یا حتی در سوپ و آش مورد استفاده قرار داد.
عدس در مرحله دم، باز هم پخته میشود، لذا در مرحله آب پز از پخته شدن کامل آن خودداری کنید.
برای جلوگیری از ایجاد رنگ تیره دارچین در برنج ، میتوان به جای پودر دارچین از چوب آن استفاده کرد.
هنگام تهیه سس گوشت عدس پلو مقداری زیره و تخم گشنیز آسیاب شده به آن اضافه کنید. این دو ادویه بوی گوشت را از بین میبرند و طعم خاصی به سس غذای شما میدهند. اگر میخواهید از گوشت قلقلی برای تزیین عدس پلو استفاده کنید، مقداری پیاز را رنده کرده و آب آن را بگیرید ، سپس با مقداری زردچوبه ، دارچین و ادویه مخلوط کرده و به خوبی ورز دهید. در مرحله بعد با دست گلوله های کوچکی را درست کرده و در تابه سرخ کنید.
اگر از طرفداران دو آتشه ته دیگ هستید، کف دیگ مقداری روغن بریزید و سپس به مقدار دلخواه کنجد و در مرحله بعدی روی آن را با نان لواش بپوشانید. به این ترتیب بعد از طبخ علاوه بر عدس پلوی معرکه یک ته دیگ کنجدی برشته نیز خواهید داشت.
اگر میخواهید در عدس پلو به جای گوشت قرمز از گوشت مرغ استفاده کنید، مرغ را با ادویه، زردجوبه، یک عدد پیاز و چند عدد برگ بو به مدت یک ساعت بپزید. پس از پخت ، مرغ را به قطعات کوچک تقسیم کنید. در این مرحله ابتدا مقداری برنج و عدس آبکش شده را در قابلمه ریخته و روی آن مقدازی از مرغ پخته شده را بریزید و به همین ترتیب لایه لایه جلو بروید تا مواد شما به پایان برسد. میتوان در این مرحله همزمان با قرار دادن مرغ لای برنج، از پودر دارچین نیز استفاده کنید. این کار طعم و بوی ویژه ای به عدس پلوی شما میبخشد.
برای تزیین عدس پلو میتوانید از زرشک، خلال بادام، پسته ، گوشت چرخ کرده ، پیاز داغ ، کشمش، گردوی خشک شده و خرما نیز استفاده کنید.
اگر گوشت چرخ کرده یا مرغ برای استفاده در عدس پلو ، در دسترس ندارید میتوانید از سویا به عنوان جایگزین نیز استفاده کنید، ضمنا اگر میخواهید عدس پلوی زعفرانی درست کنید، لازم است زعفرانی که از قبل آماده کرده‌اید را به مایع گوشت اضافه کنید.
عدس برخلاف دیگر حبوبات خیلی نفاخ نیست. همچنین جالب است بدانید که این نوع از حبوبات در رنگ های مختلفی همچون نارنجی، سبز و قهوه‌ای موجود است که نوع قهوه ای آن معمولا پرکاربردتر است .
